ပညာဓိကဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဆိုသည္မွာ

ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာ ဆိုသည္မွာ ပညာဉာဏ္ႏွင့္ယွဥ္တြဲ၍ကိုးကြယ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အတက္တန္းစားဗုဒၶဘာသာျဖစ္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘုရားသည္ ဉာဏ္ပညာကုိ အဓိကအားထား၍ ပါရမီျဖည့္က်င့္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေလးသေခ်ၤႏွင့္
ကမာၻတစ္သိန္း ပါရမီ ျဖည့္က်င့္ခဲ့ရပါတယ္။

ဘုရားရွင္ကလည္း “ဉာဏ္သာလွ်င္ အမိဉာဏ္သာလွ်င္အဖ” ဟုေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

ပညာ ဆုိသည္မွာ မိမိျပဳလုပ္ေသာ အလုပ္တစ္ခုသည္ မွား၊ မွန္ခြဲျခားကာ အမွန္ကုိျပဳလုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိေသာ ဉာဏ္ကုိေ ခၚရပါမည္။

လူဘ၀ေရာက္လာလို႔မွ မိမိက အဓိကႏွင့္ အဓိကမဟုတ္တာကို မခဲြျခားတတ္ပါက လူျဖစ္က်ိဳးနပ္မည္မဟုတ္ပါ။ အေရးမႀကီးတာကို အေရးတႀကီးမလုပ္မိဖုိ႕က အေရးႀကီးပါတယ္။ ေရွ႕ကေရးခဲ့ေသာ ေအာက္တန္းစားဗုဒၶ ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔မွာ မိမိကိုယ္တုိင္ ဘာျဖစ္လို႔ျဖစ္ ေနမွန္းကိုပင္ သိၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဉာဏ္ကို ခြဲျခားလိုက္မည္ဆုိပါက သာသနာတြင္း ဉာဏ္ႏွင့္ သာသာနာပ ဉာဏ္ ဟုခြဲျခားသိရပါမယ္။

သာသနာပဉာဏ္ဆုိ သည္မွာ ကမၼႆကတဉာဏ္(ကံႏွင့္ ကံ၏အက်ိဳးေပးကိုယံုၾကည္ေသာဉာဏ္)၊ သာသနာတြင္း ဉာဏ္ဆုိသည္မွာသစၥာႏုေလာမိကဉာဏ္(သစၥာေလးပါးကို ပိုင္းျခားထင္ထင္
သိျမင္ေသာဉာဏ္) ျဖစ္ပါတယ္။

သာသနာဆုိသည္မွာ ဘုရားရွင္က ခႏၶာဉာဏ္ေရာက္ၾကဖုိ႔၊ နိဗၺာန္ ေရာက္ႏိုင္ၾကဖို႔၊ သစၥာသိဖို႔၊ ယဥ္ေက်းၾကဖုိ႔၊
လိမၼာၾကဖုိ႔ဆံုးမ ေဟာၾကားခဲ့တဲ့ အဆံုးအမ တရားဟူသမွ်ကို ေခၚပါတယ္။

ဘုရားရွင္၏ အဆံုးအမေတြကို ရင္ထဲမွာကိန္းေနၿပီးေတာ့ ေလာကဓံတရားေတြနဲ႔ ေတြ႕ၾကံဳလာတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆင္ျခင္ႏိုင္ေအာင္ႀကိဳးစားတယ္၊ သိေအာင္ႀကိဳးစားတယ္၊ သိၿပီးရင္လည္း လက္ေတြ႕က်င့္သံုးေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္သည္ သာသနာတြင္း တရားကိန္းတယ္လို႔ေျပာရပါမယ္။

ဘုရားရွင္ေတာ္ ေပၚလာမွသာ သစၥာတရားေတြက သိခြင့္ရတာပါ။ သာမာန္ ဒါန၊ သီလ၊ သမထ အလုပ္ေတြက
ဘုရားမပြင့္လည္း ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။

ဘုရားေလာင္း ေ၀သံသရာမင္းသည္ ဆင္ျဖဴေတာ္ကို လွဴဒါန္းေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က သာသနာပကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္သူကမွ လွဴဖုိ႔တုိက္တြန္းတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သားနဲ႔သမီးကို ကၽြန္အျဖစ္ခိုင္းဖုိ႔ အလွဴခံေတာ့လည္း လွဴဒါန္းခဲ့ပါတယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘုရားမပြင့္ေသာ္လည္း ရွိေနတဲ့တရားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သာသနာပတရား ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါန၊ သီလ၊ သမထ အလုပ္ေတြကို ဘာသာ၀င္တုိင္းလုပ္ၾကပါတယ္။ ေဆးရံုေတြ၊ မ်က္မျမင္ေက်ာင္းေတြ ဆုိလည္း ခရစ္ယာန္ေတြ စလုပ္ခဲ့တာေတြပါ။ သူတုိ႔လုပ္ေနတာေတြက သစၥာသိၿပီးလုပ္တာလည္းမဟုတ္ပါဘူး။ အက်ိဳးအေၾကာင္း နာလည္း၍ ခႏၶာဉာဏ္ေရာက္ ဆင္ျခင္ၿပီးလုပ္တာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။

ဗုဒၶဘာသာမွသာ ထုိတရားေတြကို သိရတာပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မိမိကဒါနေတြလုပ္ ေနေသာ္လည္း ဘာမွ မသိပါက အျခားဘာသာေတြႏွင့္ အလားတူပင္ျဖစ္ေနပါမယ္။

ဘုရားရွင္က သစၥာတရားကိုသိခဲ့ၿပီး သတၱ၀ါေတြကိုလည္း သစၥာသိၿပီး လုပ္ေသာအလုပ္၊ က်င့္ေသာတရားမ်ား ျဖစ္ရန္ေဟာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အတိတ္တုန္းက မိမိတုိ႔က ဘာမွမသိဘဲလုပ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကလို႔ သံသရာလည္ေနရတာပါ။ မသိတာက (အ၀ိဇၨာ)၊
မသိေတာ့ဘံု၊ ဘ၀ေတြလိုခ်င္ၿပီး ဆုေတာင္းခဲ့တာက(တဏွာ)၊ ငါ့အလွဴ၊ ငါလုပ္တာလို႔ စြဲတာက(ဒိ႒ိ)၊ ဒါေတြေၾကာင့္ လက္ရွိခႏၶာႀကီးရေနရတာပါ။

အေၾကာင္းရင္းကိုၾကည့္ရင္ သစၥာမသိ၊ ဉာဏ္မရွိဘဲလုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ပါ။ ဒီတရားေတြကလည္း ဘုရားရွင္ပြင့္မွ သိရတာပါ။

“ဘုရားရွင္ေတာ္ မပြင့္ေပၚလွ်င္၊
လူေတာ္အမ်ား၊ စိတ္ေကာင္းထားလည္း၊
ဤကားကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ႏွင့္၊
ထိုထိုဘံုဘ၀ မသိရ၊
မ်ားလွအျပစ္ေတြ”…၊

အမ်ားအားျဖင့္ သိေနတာက သူမ်ားအသက္သတ္မွ၊ သူတပါးပစၥည္းခိုးမွ၊ သူတပါးသားမယားကို ျပစ္မွားမွ၊ လိမ္ညာေနမွ၊ မူးရစ္ေနမွ အကုသိုလ္လုိ႕သိၾကပါတယ္။ ဒါေတြက အၾကမ္းစား အကုသိုလ္ေတြပါ။

ဘုရားေရွ႕မွာ အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ဒိ႒ိေတြနဲ႔ ဘံု၊ ဘ၀ေတြ၊ လိုခ်င္တာေတြ ေတာင္းေနတာကို အကုသိုလ္ဆုိတာ မသိၾကပါဘူး။ ဒါမ်ိဳးကေတာ့ ႏူးညံတဲ့ အကုသိုလ္ျဖစ္ပါတယ္။

အကုသိုလ္က လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း အျပစ္ရွိပါတယ္။ အက်ိဳးေပးရင္လည္း မေကာင္းက်ိဳးဘဲရပါတယ္။

မိမိတုိ႔ေတြက အတိတ္က အ၀ိဇၨာ ဦးေဆာင္ၿပီး ျပဳလုပ္ခဲ့တာက သမုဒယသစၥာပါ။ သမုဒယေၾကာင့္ ယခု ဒုကၡသစၥာ ရေနတာပါ။

ဒုကၡသစၥာ ဆုိတာေတာ့ ဆင္းရဲျခင္းတရားျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိခႏၶာႀကီးက သက္ေသျပေနပါတယ္။ အတိတ္တုန္းက မိမိတုိ႔ရဲ႕ရင္ထဲမွာ ဘုရားမပြင့္ခဲ့လို႔၊ သစၥာမသိခဲ့လို႔၊ ယခုခ်ိန္ထိ ဆင္းရဲက်ိဳးခႏၶာႀကီးရေနတာပါ။

ထုိ႔အတြက္ မိမိတုိ႔ေတြသည္ ဓမၼအရသာကို သိေအာင္လုပ္ၿပီး ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားခဲ့ေသာတရားေတာ္မ်ား
အတိုင္းလိုက္က်င့္ရပါမယ္။ ေယာင္းမသည္ဟင္း၏ အရသာကိုမသိရသလို အသိဉာဏ္မရွိေသာသူသည္လည္း တရားအရသာကို သိရမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေတြျပဳလုပ္တဲ့အခါမွာ နိဗၺာန္ ကိုသာ ရည္စူး၍ျပဳလုပ္ရပါမယ္။

အလွဴဒါန ပစၥည္းအနည္း-အမ်ားက အဓိက မဟုတ္ပါဘူး။ မိမိ လွဴဖြယ္ပစၥည္းရဲ႕ စင္ၾကယ္မႈ၊ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၊ မိမိရဲ႕စိတ္ထားေပၚမူတည္ၿပီး အက်ိဳးေပးရလဒ္လည္း ကြားျခားရပါတယ္။

မိမိတုိ႔ရဲ႕ေကာင္းမြန္တဲ့ သဒၶါတရား၊ သီလေစာင့္တည္ႏိုင္မႈ၊ ဉာဏ္ပညာတုိ႔ကို ေကာင္းစြာအသံုးခ်၍ သံသရာ
လြတ္ေၾကာင္းတရားမ်ားကိုသိရွိ၊ က်င့္ၾကံႏိုင္မွသာ ပညာဓိကဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

မိမိသိရွိလိုက္ရတဲ့ သံေ၀ဂတရား၊ အသိတရားကို လိုက္နာက်င့္ၾကံဖုိ႕က အေရးႀကီးပါတယ္။ အသိကို လုိက္မက်င့္ေတာ့၊ သိသလို မသိသလိုနဲ႕ ေနာက္ဆံုးေတာ့ မသိတာဘဲျဖစ္သြားတက္ပါတယ္။

ဉာဏ္ပညာႏွင့္ ယွဥ္ဘက္ ကိုးကြယ္ေသာ၊ ဆုေတာင္းေသာသူမ်ား ျဖစ္ၾကရေအာင္ က်င့္ၾကံႏိုင္မွသာလွ်င္
မိမိသည္ သံသရာေဘးမွ လြတ္ေျမာင္ႏုိင္ပါလိမ့္မည္။

“ဘုရားရွင္ေတာ္၊ ပြင့္ထြန္းေပၚ၍၊
ေဟာေဖာ္ေျပာၾကား၊ ျမတ္တရားေၾကာင့္၊
ဤကားကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္ႏွင့္၊
ထိုထိုဘံုဘ၀ သိၾကရ၊
မ်ားလွေက်းဇူးေတြ”…။